Wat is het jojo-effect?
Tijdens onze gesprekken spreken wij vaak cliënten met een doel op het gebied van afvallen. Hierbij krijgen wij dan ook vaak de vraag: maar hoe voorkom ik dat ik ga jojoën? Hiermee bedoelen zij dat zij herhaaldelijke gewichtstoenames hebben gehad na een periode van gewichtsafname als doel. De beweging van de jojo wordt als metafoor gebruikt voor de schommelingen in het gewicht. Dit jojo-effect kan, naast dat het erg vervelend is mentaal, ook serieuze effecten hebben op de hormoonbalans. Dit is erg ongezond en kan zorgen voor insulineresistentie of een verminderde vruchtbaarheid.
Hoe ontstaat het jojo-effect?
Veel mensen ervaren het jojo-effect na het volgen van een streng dieet met een groot calorie tekort. Een calorie tekort ontstaat wanneer je meer energie verbrand dan dat je binnenkrijgt. Tijdens deze periode in calorie tekort wordt er niet beseft dat er ook tekorten ontstaan in essentiële voedingsstoffen en in vocht. Hierdoor komt jouw lichaam in een disbalans terecht en dit kan dan weer zorgen voor een gewichtstoename.
Ook is het moeilijker voor het lichaam om de bloedwaarden stabiel of op peil te houden wanneer je in een sterk calorie tekort zit. Dit resulteert in de ontwikkeling van veel stresshormonen, waardoor de hersenen minder goed kunnen functioneren. Dit kan ervoor zorgen dat je sneller onrust, een honger-trek gevoel of drang tot eten ervaart. Uiteindelijk zal dit zorgen voor het verlies van de controle, waardoor het gewicht weer zal toenemen en je weer terugvalt in oude gewoonten. Ook zal het de stofwisseling in het lichaam vertragen.
Het is daarom dus belangrijk om niet simpelweg alleen de calorie inname te verlagen, maar om een verantwoorde leefstijl te creëren met voldoende voedingsstoffen en beweging. Het is daarbij aan te raden om je te laten adviseren door een diëtist.
Hoe voorkom je het jojo-effect?
Tip 1: Voorkom het volgen van een crash-dieet. Het is verstandig om minder de nadruk te leggen op het drastisch verminderen van de calorie inname en je juist meer te focussen op een evenwichtig voedingspatroon. Hierin loop je geen tekorten op en krijg je alle nodige voedingsstoffen binnen. Dit zal ervoor zorgen dat je lichaam in balans is en het beste zal functioneren. Dit kun je samen met de diëtist bespreken. Er wordt tijdens een afvalproces namelijk veel verder gekeken dan slechts alleen naar een calorie tekort. We streven naar een leefstijlverandering.
Tip 2: Wanneer je na een periode van gewichtsverlies jouw doel hebt behaalt is het belangrijk om te beseffen dat je ook een lagere caloriebehoefte hebt dan de periode voor het afvallen. Jouw lichaam verbrand namelijk meer in rust wanneer je zwaarder bent. Het is dus belangrijk dat je jouw calorie inname lager houdt dan dat hij was voor de periode van afvallen. Om deze rede wordt er tijdens een traject met een diëtist gefocust op het veranderen van gewoontes en de leefstijl, zodat u na het afvallen niet terugvalt in oude gewoontes. Wanneer dit wel gebeurd kan het namelijk zo zijn dat u meer calorieën binnenkrijgt dan dat uw lichaam nodig heeft, met een gewichtstoename als gevolg.
Tip 3: Het voorkomen van het jojo-effect is niet alleen gerelateerd aan het behouden van het calorietekort. Naast het aanpassen van jouw voedingspatroon aan jouw huidige gewicht en leefstijl, is het erg belangrijk dat je hierbij geen tekorten opbouwt in vocht en essentiële voedingsstoffen. Denk hierbij aan bepaalde vitamines en mineralen. Dergelijke tekorten zijn namelijk niet gezond voor het lichaam en kunnen juist voor het ongewenste resultaat zorgen, namelijk dat je weer aan kunt komen.
Tip 4: Neem contact op met een diëtist om jouw huidige behoefte te berekenen en jouw voeding door te nemen. De diëtist kan advies geven op gebied van eventuele tekorten in vocht of essentiële voedingsstoffen. Ook kan de diëtist jou helpen een gezonde leefstijl te behouden, zodat je een gezonde basis hebt waarin je ook kunt genieten. Een deskundig oog kan jou erbij helpen om jouw behaalde doel ook daadwerkelijk te behouden.
Wil je hulp om het jojo-effect te doorbreken? Maak dan hier jouw afspraak.